ကင္ဆာဆိုတာ ရႈပ္ေထြးလွတဲ့ ေရာဂါမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရင္းေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားက မ်ိဳးရိုးဗီဇေၾကာင့္၊ လူေနမႈ ပံုစံေတြျဖစ္တဲ့ ေဆးရြက္ႀကီး သံုး၊ ေဆးလိပ္ေသာက္တာ၊ စားေသာက္မႈ ပံုစံ၊ ေနထိုင္မႈ ပံုစံ၊ ပတ္၀န္းက်င္ သက္ေရာက္မႈ (ဓာတု နဲ႔ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ ေတြနဲ႔ ထိစပ္မႈ) စသည္တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ယေန႔ေခတ္လူေတြရဲ႕ ေနထိုင္မႈ ပံုစံေတြက ကင္ဆာ ကိုျဖစ္ပြားႏိုင္ေခ်ႏႈန္း ဘယ္ေလာက္ရွိလဲ။ ခင္ဗ်ား ထင္ထားတာထက္ ပိုမ်ားပါလိမ့္မယ္။
ကမာၻ႔ ကင္ဆာ သုေတသန အဖြဲ႔ (World Cancer Research Fund) က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာျဖစ္ပြားေနတဲ့ ကင္ဆာ ေရာဂါမ်ားရဲ႕ ျဖစ္ပြားတဲ့အေၾကာင္းအရင္းရဲ႕ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက လူေနထုိင္မႈ ပံုစံမမွန္၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မမွန္၊ အသက္အလြန္အကၽြံေသာက္သံုးတာ၊ အာဟာရ ျပည့္ျပည့္၀၀ ရေအာင္ မစားသံုးတာ တို႔ျဖစ္ၿပီး ဒါေတြက တကယ္ဆို ကာကြယ္လုိ႔ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းေတြပါ။
ျပဳျပင္ထားတဲ့ သၾကားနဲ႔ ဓာတု ပစၥည္းေတြ သံုးၿပီး ခ်ိဳေအာင္ လုပ္ေဆာင္ထားတဲ့ အစားအစာမ်ား
ျပဳျပင္ထားတဲ့ သၾကားေတြက ေသြးအတြင္း သၾကား ဓာတ္ကိုလည္း တက္ေစရုံသာမက ကင္ဆာဆဲလ္ေတြကိုလည္း ျဖစ္ေစၿပီး ဆဲလ္ေတြကို ႀကီးထြားေအာင္ ကူညီေပးေနပါတယ္။ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္က ေဆးပညာဆိုင္ရာ ႏိုဗယ္လ္ ဆုရ ဂ်ာမန္ ဆရာ၀န္ အိုတို ၀ါဘက္ (Otto Warburg) က အႀကိတ္ေတြ၊ ကင္ဆာေတြက သၾကား ဓာတ္ နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာ ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။ ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ ႀကီးထြားဖုိ႔က သၾကားဓာတ္ေတြ လိုအပ္ပါတယ္။
ဓာတု နည္းအရ လုပ္ထားတဲ့ သၾကားေတြအစား ဟင္းခ်က္တဲ့ေနရာမွာ ပ်ားရည္၊ ထန္းညက္ တို႔လို သဘာ၀ အရ အခ်ိဳဓာတ္ေတြ ပါ၀င္ေနတာေတြကို အစားထိုး ခ်က္သင့္ပါတယ္။
ၾကာရွည္ခံေအာင္ လုပ္ထားတဲ့ အစားအစာမ်ား
ၾကာရွည္ခံေအာင္ လုပ္ထားတဲ့ အစားအစာေတြျဖစ္တဲ့ ၀က္ေပါင္ေျခာက္၊ ၾကက္အူေခ်ာင္းေတြ စတာေတြက ကင္ဆာ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဟာ၀ိုင္အီ တကၠသိုလ္က ျပဳလုပ္ထားတဲ့ သုေတသနျပဳလုပ္ခ်က္အရ ၾကာရွည္ခံေအာင္ လုပ္ထားတဲ့အစားအစာေတြက အူမႀကီးကင္ဆာ ျဖစ္ေစႏိုင္ႏႈန္း ၆၇ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ရွိတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ သူတို႔မွာ ဓာတုပစၥည္းေတြ အမ်ားႀကီးပါ၀င္ၿပီး၊ ၾကာရွည္ခံေအာင္ ႏိုက္ထရိုက္ဓာတ္ေတြနဲ႔ ျပဳလုပ္ထားကာ အရသာေကာင္းေအာင္ carcingoens ေတြ ထည့္ထးပါတယ္။
အကင္ေတြကလည္း ကင္တဲ့အခ်ိန္မွာ တူးတာေတြ ရွိတာေၾကာင့္ ကင္ဆာ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ေမြးျမဴေရး ငါး
စီးပြားေရးအရ ငါးေမြးျမဴမႈေတြ ျပဳလုပ္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ငါးေတြက ေနရာ က်ဥ္းက်ဥ္းေလးထဲမွာ အေျမာက္အျမား ေမြးလာၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ စားသံုးေနတဲ့ ဆယ္မြန္ငါး ပမာဏရဲ႕ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ဟာ ေမြးျမဴေရးကန္ေတြကေနဘဲ လာၾကတာပါ။ ေမြးျမဴေရးကန္ေတြမွာ ေရာဂါ မျဖစ္ေအာင္ ပိုးသတ္ေဆးေတြ၊ တျခား ဓာတု ေဆး၀ါးေတြ အမ်ားႀကီး သံုးၾကပါတယ္။ ေနရာ က်ဥ္းက်ဥ္းမွာ ငါးေတြ အမ်ားႀကီး ေမြးတာေၾကာင့္ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားလြယ္တာေၾကာင့္ မျဖစ္ေအာင္ ဓာတု ေဆး၀ါးေတြ သံုးၾကရပါတယ္။ အဲ့ဒီအျပင္ ေမြးျမဴေရးကန္က ဆယ္လမြန္ငါး ဟာ တျခား သဘာ၀ ျမစ္ေတြ၊ ေခ်ာင္းေတြ၊ ပင္လယ္ေတြကေန ဖမ္းတဲ့ ဆယ္လမြန္ငါးေတြေလာက္ Omega 3 ဓာတ္ေတြလည္း မပါ၀င္ပါဘူး။