မုန္႔လက္ေဆာင္းသည္ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ ရိုးရာအစားအစာ တစ္ခုျဖစ္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ေႏြရာသီ ပူျပင္းခ်ိန္တြင္ စားသံုးသည့္ အစားအစာ ျဖစ္သည္။ အခုလို ႏွစ္သစ္ကူးေတာ့မယ့္ သႀကၤန္အခါသမယမွာ စတုဒီသာ အလွဴအျဖစ္ ေကြ်းေမြးတဲ့ မုန္႔တစ္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မုန္႔လက္ေဆာင္းကို ယိုးဒယားစကားမွ ဆင္းသက္လာတယ္လို႔ မွတ္သားဖူးပါတယ္။ ဆန္ခါတိုက္မုန္႔လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။

မုန္႔လက္ေဆာင္းကို အုန္းႏို႔ရည္၊ ထန္းလ်က္ရည္တို႔နဲ႔ တြဲဖက္ၿပီး မုန္႔လက္ေဆာင္းဖတ္၊ အုန္းသီး၊ သာကူတို႔ ထည့္၀င္ၿပီး စားၾကပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း သၾကားရည္၊ ႏွမ္းရည္ေမႊးေတြနဲ႔ ေရာက္ၿပီး စားသံုးၾကပါတယ္။

မုန္႔လက္ေဆာင္းမွာ အဓိက ပါ၀င္တာေတြကေတာ့

– အုန္းႏို႔ရည္/ ထန္းလ်က္ရည္

– မုန္႔လက္ေဆာင္းဖတ္

– အုန္းသီး

– ႏို႔စိမ္း

– ေရ

– ဆား တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

မုုန္႔လက္ေဆာင္းဖတ္ကို ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ အလြယ္တကူ ၀ယ္လို႔ ရပါတယ္။ တကယ္လို႔ ၀ယ္လို႔မရတဲ့ ေနရာေတြမွာဆုိရင္ေတာ့ ဆန္ၾကမ္း၊ ထံုးကို ရည္ေဖ်ာ္ၿပီး ေက်ာက္ခ်ဥ္ထည့္ထားတဲ့ ထံုး ၾကက္တက္ရည္၊ ဆြမ္းေမႊးရြက္ တို႔နဲ႔ မုန္႔လက္ေဆာင္းဖတ္ လုပ္လို႔ ရပါတယ္။ ဆန္ကို တစ္ည စိမ္ၿပီး ဆြမ္းေမႊးရြက္ကို ေထာင္းၿပီး အ၀တ္ထဲထည့္ အရည္စစ္ပါ။ မုန္႔ႏွစ္ကို ေစးေအာင္ နယ္ၿပီး ထံုးၾကက္တတ္ရည္နဲ႔ ေရာက်ိဳပါ။ ဆြမ္းေမႊးရြက္ရည္ ထည့္ပါ။ ဆန္အေစးကို ၾကည့္ၿပီး ေရကို ခ်ိန္ထည့္ပါ။

မုန္႔ေတြ ပ်စ္ခဲလာၿပီဆိုရင္ မုန္႔ဖတ္လုပ္လို႔ ရပါၿပီ။ပ်စ္ေနတဲ့ မုန္႔ႏွစ္ေတြကို ဇကာေပါက္ႀကီးႀကီး ဒါမွမဟုတ္ သံျပား၀ိုင္းႀကီးႀကီးေပၚမွာ တင္ပါ။ ေအာက္မွာ ေရဇလံုတစ္ခု ခံထားပါ။ မုန္႔ႏွစ္ေတြကို ဖိေပးလိုက္ရင္ ဇကာေပါက္ကေန တဆင့္ ေအာက္က ခံထားတဲ့ ေရဇလံုထဲ က်ညပီး ခဲသြားပါလိမ့္မယ္။ အဲ့ကေနမွ ျပန္ဆယ္ယူပါ။ သတိထားရမွာက မုန္႔ဖတ္အမ်ားႀကီး လုပ္မယ္ဆိုရင္ ေအာက္မွာ ခံတဲ့ ေရကို ခဏခဏ လဲေပးရပါမယ္။

အုန္းႏုိ႔ရည္နဲ႔ စားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အုန္းႏို႔ရည္ မပ်စ္မက်ဲကို ဆားရယ္ ႏုိ႔စိမ္းရယ္ ေရာၿပီး ေမႊပါ။ ထန္းလ်က္ရည္နဲ႔ စားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ထန္းလ်က္ခဲေတြကို ေရနဲ႔ မပ်စ္မက်ဲ အေနက်ိဳပါ။ သႀကားရည္နဲ႔ စားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သၾကားကို ေရနဲ႔ ေရာၿပီး အေနေတာ္ရေအာင္ က်ိဳပါ။ တခ်ိဳ႕က သာကူေစ့ကို ခ်က္ၿပီး သာကူေလးေတြပါ ထည့္ပါတယ္။ အုန္းသီးကို ျခစ္ၿပီး အေပၚကေန ျဖဴးၿပီး ေသာက္လို႔ ရပါတယ္။ ေအးေအး ေသာက္ခ်င္ရင္ေတာ့ ေရခဲထည့္ေသာက္ၾကပါတယ္။ ရိုးရာအေနနဲ႔ကေတာ့ ေျမအိုးထဲမွာ ေအးသြားတဲ့ အုန္းႏို႔ရည္ (သို႔) ထန္းလ်က္ရည္ကို ထည့္ၿပီးထားရင္ ေအးေအးစိမ့္စိမ့္ေလးနဲ႔ ေသာက္လို႔ အင္မတန္ ေကာင္းပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေပါင္မုန္႔ ေလးေတြပါ ထည့္စားတတ္ၾကပါတယ္။

မုန္႔လက္ေဆာင္းဟာ အကုန္အက် သက္သာၿပီး  အိမ္မွာ လုပ္ရင္လည္း လြယ္ကူတဲ့ အတြက္ သႀကၤန္ပိတ္ရက္မွာ လုပ္စားၾကမယ္ဆိုရင္ အဆင္ေျပမယ့္ ျမန္မာရိုးရာ အစားအစာတစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။