ဒိန္ခ်ဥ္ ဆိုတာ ျမန္မာအစားအစာ တစ္ခုေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အိႏၵိယ အစားအစာတစ္မ်ိဳးပါ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ကမာၻလံုး စားသံုးၾကၿပီး ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရတဲ့ အစားအစာပါ။ ဒိန္ခ်ဥ္က ႏြားႏုိ႔ကေန ျပဳလုပ္တာ မ်ားၿပီး တျခား ဆိတ္ႏို႔၊ ပဲႏုိ႔၊ ကြ်ဲႏုိ႔တို႔ကေန ျပဳလုပ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ႏြားႏို႔နဲ႔ ကြ်ဲနုိ႔ကေတာ့ အမ်ားဆံုးပါ။ ဒိန္ခ်ဥ္ကို သေရစာ အျဖစ္ ေသာက္သံုးၾက သလို ဟင္းခ်က္တဲ့ ေနရာေတြမွာလည္း သံုးၾကပါတယ္။ အသားေတြ ပိုႏူးလြယ္ၿပီး အနံ႔သင္းေအာင္ ဒိန္ခ်ဥ္နဲ႔ နယ္ၿပီး ခ်က္ၾကပါတယ္။ အိႏၵိယ အစားအစာ အမ်ားစုမွာေတာ့ ဒိန္ခ်ဥ္ပါ ပါတယ္။
ဒိန္ခ်ဥ္ကို ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ၾကၿပီး က်န္းမာေရးအရလည္း ေသာက္သံုးၾကပါတယ္။ ဆိုင္ႀကီးေတြမွာလည္း ရႏုိင္သလို လမ္းေဘးဆိုင္ေလးေတြနဲ႔ အထမ္းသည္ေလးေတြ ဆီမွာလည္း ရႏုိင္ပါတယ္။ ေစ်းအတင့္အသင့္ရွိၿပီး စားလို႔ ေကာင္းတဲ့ သေရစာအျဖစ္ စားသံုးၾကပါတယ္။ ဒိန္ခ်ဥ္ဟာ ႏုိ႔ထြက္ ပစၥည္းျဖစ္တဲ့အတြက္ ဗီတာမင္နဲ႔သတၱဳဓာတ္ေတြကေတာ့ ၾကြယ္၀စြာ ပါ၀င္တယ္ဆိုတာ ျငင္းလို႔မရပါဘူး။
ဒိန္ခ်ဥ္မွာ ကိုယ္ခံအားကို ျမင့္တင္ေပးေစမယ့္ အက်ိဳးျပဳ ဘတ္တီးရီးယားေတြ ပါ၀င္ၿပီး ကယ္လ္ဆီယမ္လည္း ပါ၀င္တဲ့ အတြက္ သြားပိုးစားျခင္း၊ သြားနာျခင္းနဲ႔ သြားက်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူေပးပါတယ္။ ကယ္လ္ဆီယမ္ ပါ၀င္တာေၾကာင့္ အရိုးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြ မျဖစ္ပြားေအာင္ ခုခံႏုိင္အား ရွိပါတယ္။ ေသြးတိုးက်ေစၿပီး စြဲေသာက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေသြးတိုးေရာဂါ လံုး၀မျဖစ္ေစေၾကာင္း WHO က အတည္ျပဳထားပါတယ္။
ဒိန္ခ်ဥ္ကို ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလ်ာ့က်ခ်င္သူေတြ ေသာက္သံုးၾကၿပီး သူ႔မွာ မေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စထေရာေတြကို က်ေစၿပီး ဗုိက္ပူျခင္း၊ အဆီပိုမ်ား စုေနျခင္းတို႔ကေန ေလ်ာ့ခ်ေပးပါတယ္။ ဒိန္ခ်ဥ္ကို လတ္ဆတ္တဲ့ အသီးေတြနဲ႔ ေရာၿပီး ေသာက္သံုးတဲ့အခါ အခ်ိဳ သိပ္မထည့္ရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ဒိန္ခ်ဥ္ကို အဆီထုတ္ၿပီးသား ေသာက္မယ္ဆိုရင္ ပိုၿပီး က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညႊတ္ေစပါတယ္။
အဆီမထုတ္ရေသးတ့ဲ ဒိန္ခ်ဥ္ကိုေတာ့ ႀကီးထြားဖို႔ လိုသူေတြ ေသာက္သံုးသင့္ပါတယ္။ ၀မ္းမွန္ေစၿပီး အူေတြရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပံုကို ကူညီေပးပါတယ္။ ကိုယ္ခႏၵာအတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ ပိုးမႊားေတြကို ေမြးေပးၿပီး ေရာဂါေတြကို ခုခံဖို႔ စြမ္းအားေတြ ျဖစ္ေစပါတယ္။ အလွအပအတြက္လည္း ဒိန္ခ်ဥ္ကို သံုးၾကပါတယ္။ ဒိန္ခ်ဥ္နဲ႔ မ်က္ႏွာေပါင္းတင္ေပးရင္ အဆီျပန္တာ သက္သာၿပီး ၀က္ၿခံေတြကို ေပ်ာက္ကင္းေစႏုိင္ပါတယ္။
ဒိန္ခ်ဥ္ကို အသီးေတြနဲ႔ ေသာက္တဲ့ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ေရာေဖ်ာ္ၿပီး ေသာက္ၾကေပမယ့္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြမွာေတာ့ ဒိန္ခ်ဥ္ထဲ အသီးေလးေတြကို စိမ္ၿပီး စားၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာ ဒိန္ခ်ဥ္ဆိုရင္ နာမည္ႀကီးတာကေတာ့ လွည္းကေလးနဲ႔ ဒိန္ခ်ဥ္သည္ ဆိုင္ကို ေျပးျမင္ၾကမွာပါ။ အခုလို ေႏြရာသီမွာ အထမ္းသည္ေလးဆီက ထန္းလ်က္နဲ႔ လုပ္ထားတဲ့ အိုးကေလးနဲ႔ ဒိန္ခ်ဥ္ေအးေအးေလး ေသာက္ရရင္ အေမာေျပေစၿပီး လန္းဆန္းသြားေစမွာ အမွန္ပါ။
စေတာ္ဘယ္ရီဒိန္ခ်ဥ္၊ သီးစံုဒိန္ခ်ဥ္ တို႔ဟာ လူႀကိိဳက္မ်ားၿပီး ဒိန္ခ်ဥ္လုပ္ထားတဲ့ အျခား အခ်ိဳပြဲေတြကိုလည္း စားသံုးၾကပါတယ္။ ဒိန္ခ်ဥ္မလိုင္၊ ဒိန္ခ်ဥ္ကိတ္မုန္႔၊ ဒိန္ခ်ဥ္ေရခဲေခ်ာင္း စသည့္ျဖင့္ သေရစာမုန္႔ေတြဟာ လူႀကိဳက္မ်ားလွပါတယ္။
ဒိန္ခ်ဥ္ကို ဟင္းခ်က္တဲ့အခါ သံုးလို႔ရပါေသးတယ္။ အထူးသျဖင့္ အသားေတြ ႏူးညံ့ၿပီး အရသာပိုရွိေစဖို႔ ဒိန္ခ်ဥ္နဲ႔ နယ္ၿပီး ႏွပ္ၿပီး ခ်က္ၾကပါတယ္။ ဒန္ေပါက္နဲ႔ တြဲစားတဲ့ အသားေတြကို ဒိန္ခ်ဥ္နဲ႔ ဟင္းခတ္အေမႊးအႀကိဳင္ေတြ ထည့္ၿပီး ခ်က္ထားတာျဖစ္လို႔ ႏူးညံ့ၿပီး ေမႊးေနေစတာပါ။ အသားေတြကို မခ်က္ခင္ ၁နာရီေလာက္ႀကိဳၿပီး ဆား၊ နႏြင္း၊ ဂ်င္း၊ အခ်ိဳအရသာ (ၾကက္သားမုန္႔)၊နဲ႔ ဒိန္ခ်ဥ္ကို ေရာၿပီး နယ္ထားကာ နွပ္ထားရပါတယ္။
ၿပီးရင္ အိႏၵိယ ဟင္းခတ္အေမႊးအႀကိဳင္ေတြ ျဖစ္တဲ့ မဆလာ၊ ကရေ၀း၊ ဖလာေစ့နဲ႔ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ အေရာင္တင္မႈန္႔တို႔နဲ႔ ဆီသတ္ၿပီး ႏွပ္ထားတဲ့ အသားေတြကို ထည့္ေမႊလိုက္ရင္ အနံ႔ေမႊးလာၿပီး ေရထည့္ၿပီး ခ်က္ရံုပါပဲ။ အနံ႔ကို ပိုေမႊးေစတဲ့ အျပင္ အရသာကလည္း နူးညံ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဆိတ္သား၊ အမဲသားနဲ႔ ၾကက္သားတို႔ကို အိႏၵိယစတိုင္ ခ်က္ရင္ သံုးပါတယ္။
၀က္သားေတြ အျပားလိုုက္ေၾကာ္ရင္လည္း ဒိန္ခ်ဥ္ေလးနဲ႔ ႏွပ္ထားၿပီးမွ ေၾကာ္ရင္ ပိုရဲၿပီး ၾကြပ္ရြေစပါတယ္။ အသားေတြကို ကင္စားတဲ့ အခါမွာလည္း ပိုၿပီး ေမႊးေစခ်င္ရင္ ရွာလကာရည္အစား ဒိန္ခ်ဥ္ကို သံုးႏိုင္ပါတယ္။ အုန္းထမင္း၊ ဒန္ေပါက္၊ ေထာပတ္ထမင္းနဲ႔ အိႏၵိယ အစားအစာေတြမွာ တြဲစားတဲ့ သခြားသီးခ်ဥ္ကို ဒိန္ခ်ဥ္အနည္းငယ္ ထည့္ၿပီး လုပ္ရင္ ပိုစားေကာင္းေစပါတယ္။
ဒိန္ခ်ဥ္ျပဳလုပ္တဲ့ အခါ လိုအပ္တာေတြကေတာ့ ႏြားနို႔၊ ေျမအိုး ဒါမွမဟုတ္ ခြက္တစ္ခြက္ပါ။ ဒိန္ခ်ဥ္လုပ္နည္းေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပါ။ ဒါေပမယ့္ လုပ္စားတဲ့လူ ရွားပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ေနရာတိုင္းမွာ အလြယ္တကူ ၀ယ္လို႔ ရႏုိင္တဲ့ အစားအစာမို႔ပါ။ ႏြားနို႔ေတြကို ဆူေအာင္ ႀကိဳၿပီး အေအးခံမယ့္ ေျမအိုး ဒါမွမဟုတ္ ခြက္ထဲထည့္ၿပီး အေအးခံပါ။ အနည္းငယ္ ေအးသြားတဲ့ အခါ သံပုရာသီး ၂စက္ေလာက္ ထည့္ေပးပါ။
၆နာရီေလာက္ ထားရင္ ဒိန္ခ်င္ရပါၿပီ။ ဒိန္ခ်ဥ္ထဲကို ဆားနည္းနည္းထည့္ၿပီး ႀကိဳက္သလို သံုးလို႔ရပါၿပီ။ ဒိန္ခ်ဥ္လုပ္တဲ့ အခါ သန္႔ရွင္းေနမွသာ ပိုေကာင္းတဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္ကို ရမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ထည့္မယ့္ အိုးေတြနဲ႔ ႀကိဳခ်က္တဲ့ အိုးေတြကို သန္႔ရွင္းဖို႔ ဂရုျပဳေစလိုပါတယ္။ ဒိန္ခ်ဥ္ကို ေရခဲေသတၱာထဲ ၃ရက္ေလာက္ပဲ ထားၿပီး စားတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။
ပူအုိက္တဲ့ ရာသီဥတုကို အံတုလို႔ ရင္ေအးေစမယ့္ ဒိန္ခ်ဥ္တစ္ခြက္ ေသာက္ၾကရေအာင္။
Credit: wiki
